İçinde yaşadığımız teknoloji çağı, üretim süreçlerinde bilgisayar destekli otomasyon sistemlerine ilgiyi artırıyor. Hangi iş kolunda olursa olsun CNC makineler zaman ve verimlilik kaybını önlüyor. Operatör hatalarını minimum düzeye indiriyor, üretim kapasitelerini ciddi ölçüde artırıyor. Günümüzde en küçük fason atölyeden uçak gövdesi gibi en gelişmiş endüstriyel üretim tesislerine kadar pek çok alanda CNC makinelerini görmek mümkün. CNC operatörlüğü de günümüzde ilgi çeken mesleklerden biri haline geldi. CNC makine ihtiyaçlarına ilgi artarken CNC operatörlerinin yetiştirilmesine de giderek daha fazla önem veriliyor. Peki CNC nedir? CNC makineleri ne işe yarar ve nasıl kullanılır? G-kodu nedir? Bu yazımızda bu tür sorulara kısa cevaplar bulabilirsiniz.
CNC Nedir?
CNC hakkında en merak edilen soruların başında “CNC açılımı nedir?” sorusu geliyor. Öncelikle buradan başlamak gerekirse CNC ifadesi İngilizce bir ifadenin kısaltmasıdır. Bu ifade Computer Numerical Control şeklindedir. Anlamı, bilgisayar sayılımlı yönetim demeye gelir. Bilgisayarlı sayısal denetim şeklinde de ifade edilebilir. CNC sistemleri en temelde, tezgah üzerine monte edilmiş bilgisayarlarla programlama yapılarak otomatik çalışan sistemlerdir. Aslına bakarsanız, CNC sistemlerini manuel kullanmak da mümkündür. Fakat bu kullanım şekli çok zor ve yoğun bir emek gerektirir. Günümüzde CNC makinelerinin kullanım şekli otomatik programlama şeklindedir. Endüstriyel üretim alanları ise en gelişmiş CNC makinelerine ev sahipliği yapar.
Birçok iş kolunda kullanılabilen bu sistemler özellikle hassas ve ağır işlerin yapımında büyük avantaj sağlar. Hassas işlerde hata riski yüksektir. Ağır işlerde ise kaza ve yaralanma riskleri fazladır. CNC nedir diye merak edenler konunun bu yönünü de özellikle merak eder. Çünkü CNC sistemleri hemen tüm süreçleri otomatik olarak gerçekleştirir. Böylelikle hata ve kayıp riskini minimum düzeye indirir. Yapılan işlerde kalite standartlarını da yükseltir. Bu nedenle günümüzde pek çok fabrika, kendi CNC operatörlerini yetiştirmektedir. Bu sayede kaynak kullanımı ve verimlilik konusunda daha başarılı sonuçlar ortaya çıkar. Üstelik yetiştirdikleri CNC operatörleri sadece kendileri için bir kazanım değildir. Bütününde baktığımızda tüm sektör için önemli bir kazanım anlamına gelir.
CNC Makineleri Ne İşe Yarar?
CNC nedir diye merak edenler, CNC makinelerinin ne işe yaradığını da merak eder. Kısaca ifade edecek olursak CNC makineleri, üretim bandında insan emeğine duyulan ihtiyacı azaltır. İş süreçlerinin bilgisayar kontrolünde otomatik olarak ilerlemesi, insan hatalarını minimum düzeye indirir. Hassas işlerde hata, ağır işlerde kaza riskleri böylelikle düşer. Geleneksel makinelerde ve tezgâhlarda yapımı saatlerce süren işler CNC makinelerinde birkaç dakikalık işler haline gelir. İşletmenin üretim potansiyellerini artıran CNC makine sistemleri, verimlilik ve kârlılık konusunda başarı düzeyini ciddi ölçüde artırır.
CNC Makineleri Nasıl Çalışır?
CNC makinelerde mini bilgisayar veya makinenin kontrol birimi olarak çalışan bir mikrobilgisayar vardır. Bu makinelerin bilgisayarla bağlantısı, CNC nedir diye merak edenlerin ilgi duyduğu bir konudur. Kısaca ifade edecek olursak CNC makinelerinde talimat programları tıpkı geleneksel klavyeye benzeyen küçük bir kartla sağlanır. Programlar bilgisayarın hafızasında yer alır. Program kodlarını yazmak, değiştirmek veya düzenlemek ise özel bir uzmanlık gerektirir. Nitekim bu uzmanlık, g-kodu ve CAM yazılımını bilmeyi gerektirir. CNC sistemlerinde aynı programı farklı parçalar için yazmaya gerek yoktur. Yeni bir sistemi CNC kontrol ünitesine eklemek için ise üniteyi yeniden programlamak gerekir.
CNC makine çeşitlerinde torna, delme makinesi, freze makineleri gibi metale veya diğer materyallere şekil veren bileşenler mevcuttur. Geleneksel yöntemlerde makineler, uzman operatörler tarafından kullanılır. Bu nedenle iş süreçlerinde hata riski yüksektir. Ayrıca kaza ve yaralanma riskleri de yüksektir. İş makinelerini manuel kullanmak yoğun bir dikkat gerektirir. Ne var ki süreçlerin tamamında dikkat düzeyini yüksek tutmak her zaman mümkün olmaz. Kesim işlerinde en küçük bir hata bile tüm işin başarısına gölge düşürür. Oysa CNC makineleri, operatörlerin rolünü en alt düzeye indirir. Böylelikle hata ve kayıp riski de minimum düzeye iner.
CNC nedir diye merak edenler bu makinelerde operatörün işlevini de merak eder. Kısaca ifade edecek olursak operatörün esas işlevi, talimat programını bilgisayarda beslemektir. Ayrıca gerekli araçları makineye yükler. İşle ilgili diğer tüm süreçlerin kontrolü bilgisayar sistemi tarafından gerçekleşir. Böylelikle işletmelerde zaman yönetimi ve verimlilik konusunda yüksek avantajlar oluşur. Sisteme gerekli ham madde tedariki sağlandıktan sonra tüm iş süreçleri otomatik olarak ilerler. Uygun programın çalışması devam ettikçe CNC sistemlerinin çalışması da devam eder. Bu yönüyle bu sistemler, işletmelere rekabet üstünlüğü kazandırmak gibi bir özelliğe sahiptir. Rekabetin yoğun olduğu sektörlerde CNC makineleri pazar dengelerini değiştirmek gibi bir imkâna sahiptir.
CNC Makineleri Nasıl Kullanılır?
“CNC nedir?” sorusuyla bağlantılı konulardan biri de CNC makinelerinin nasıl kullanıldığıdır. Aslına bakarsanız, bu makinelerin farklı çeşitleri vardır. Ve her birinin kullanımı kendi türüne göre farklılaşır. Ancak yine de bu makinelerin kullanım şekilleri birbirine çok benzer. Nitekim kullanımları en temelde CNC simülasyon veya imalat programlarıyla ilerler. Sistemin nasıl çalışacağı bu programlarda önceden belirlenmiş ve sisteme yüklenmiştir. CNC makinelerinin kullanımı, bu programların çalıştırılması esasına dayanır. Program devreye girdiğinde, tezgâh üzerindeki takımlar harekete geçer. Bu hareketler ilgili parçanın imalatını gerçekleştirir. Aynı zamanda da sistemin otomatik olarak ilerlemesini sağlar.
CNC programında işlenen parça doğruluk kontrolünden başarılı şekilde geçerse NC dosyası şeklinde kayıt edilir. CNC nedir diye merak edenler bu dosyaların iletim şeklini de merak eder. NC dosyalarını flaş bellekle aktarmak mümkündür. İmalat için ise takım tezgâhının referans noktasına çekilmesi gerekir. İmalat için gerekli son kontroller bilgisayar ekranı üzerinden gerçekleşir. Son onayın ardından tüm işlemler CNC sistemi tarafından otomatik olarak gerçekleşir. İmalat işleminin süresi, işleme şekli ve diğer konular CNC makine türlerine göre değişir. Fakat torna tezgâhında bir operatörün 1 saatte ürettiği parça sayısını CNC robotları birkaç dakika içinde üretebilir. Bu nedenle CNC otomasyon sistemleri seri üretim konusunda en başarılı çözümleri sunar.
Bu bağlamda önemli konulardan biri de CNC işleme konusudur. Nitekim CNC nedir diye merak edenler CNC işlemenin de ne olduğunu merak eder. Kısaca ifade edecek olursak CNC işleme, bilgisayarın ilgili parçaların nasıl üretileceğini kontrol eden programları çalıştırdığı üretim sürecidir. Üretim faaliyetleri ve endüstriyel alanlarda CNC işleme süreçlerinde CNC yazılımları kullanılır. Her bir CNC programı, makinelerin yaptığı hareketler üzerinde kontrol sağlar. Örneğin iş mili hızı bunlardan biridir. Soğutucunun ne zaman açılıp kapanacağı ve benzeri tüm işler için uygun bir CNC programının sisteme yüklü olması gerekir. Gerekli yüklemenin gerçekleşmesi durumunda CNC robotları seri üretim kapasitesini ciddi derecede artırır.
G-Kodu Nedir?
CNC nedir diye merak edenlerin araştırdığı konulardan biri de g-kodudur. Çünkü bu kod dili, tüm işleyişin merkezinde yer alır. Kısaca ifade edecek olursak CNC makinelerini programlamak için kullanılan bilgisayar diline g-kodu denir. Bu özel dil sayesinde bir taraftan insanlar ile makineler arasında özel bir iletişim gerçekleşir. Makinelerin gerçekleştireceği işlemler bu dil sayesinde bilgisayar belleğine yerleştirilir. Bir taraftan da makinelerin farklı parçaları arasında belirli bir iletişim gerçekleşir. Böylelikle iş süreçleri planlandığı şekilde ve sıfır hatayla sonuçlanır.
Bununla birlikte, g-kodunu elle yazmak çok zahmetli bir iştir. Bu nedenle kod yazımını kolaylaştırmak için özel olarak geliştirilen CAM yazılımı tercih edilir. CNC nedir diye merak edenler CAM yazılımını da özellikle merak eder. Kısaca ifade edecek olduğumuzda bu yazılımın en önemli özelliği, görsel programlama araçlarına sahip olmasıdır. Böylelikle g-kodu yazımı sırasında oluşacak hata riskleri minimum düzeye iner. Aynı zamanda da CNC makinelerinden daha etkin şekilde yararlanma imkânı oluşur.
CNC Makinelerini Kullanmak İçin Hangi Programları Bilmek Gerekir?
Bu makineleri kullanabilmek için NC (Numerical Control) yani sayısal kontrol kodlarını CNC işleme tezgâhına iletmek için kullanılan programları bilmek gerekir. CNC nedir diye merak edenler bu programların neler olduğunu da öğrenmek ister. Bu programların başında Autocad gelir. Vektör tabanlı bu program, her çeşit teknik çizimde sayısız kolaylık sağlar. Ayrıca CNC3D Commander, SolidWorks gibi programlar da CNC operatörlerinin bilmesi gereken programlardır. Bu programlar sayesinde CNC makinesinde üretilecek parçalar test edilir. Ardından NC dosyası olarak kaydedilir. Dosyanın CNC makinesine aktarımının ardından imalat süreci başlar.
CNC Makine Türleri Nelerdir?
Bu konuda geniş bir çeşitlilik olduğunu söylememiz mümkün. CNC nedir diye merak edenler bu çeşitlilik karşısında biraz şaşırabilir. Bu makinelerin kullanım alanları, her bir makine türünün farklılaşmasına yol açar. Örneğin talaşlı imalat, kaynakçılık, ileri presleme, montaj ve nakliye alanlarında farklı CNC makine türlerini görmek mümkündür. Bunlar içinde CNC torna makineleri, freze makineleri, delme makineleri ve kesim makineleri en yaygın olanlarıdır. CNC kesim makineleri söz konusu olduğunda 3, 4 ve 5 eksenli CNC kesim makineleri daha fazla ilgi görür. Lazer kesiminde kullanılan makinelere ise lazer kesim CNC makinesi denir. Plazma kesiminde ise plazma kesme CNC makineleri kullanılır. Ayrıca 3 boyutlu yazıcılar, router makineleri ve elektrik deşarj makineleri de en yaygın CNC makine türleri arasındadır.
CNC Makinelerinin Avantajları Nelerdir?
- İnsan emeğine duyulan ihtiyacı azaltır.
- Seri imalat potansiyellerini artırır ve en mükemmel çözümleri sunar.
- CNC sistemlerinin 7/24 kesintisiz çalışması mümkündür.
- Tezgah operasyonları yüksek bir hassasiyetle ilerler.
- Hata ve kayıp riskini minimuma indirir.
- Zaman ve emek kaybını önler.
- Çalışma temposu her zaman yüksek ve aynı düzeyde seyreder.
- Kalıp veya şablon kullanmadığı için üretim maliyetlerini düşürür.
- Mastar ve benzeri bileşenleri kullanmadığı için ayarlama zamanını kısaltır.
- Depolama ihtiyaçlarını azaltır.
- Hesaplama yetenekleri çok yüksek olduğu için geleneksel makinelere oranla daha pratik çözümler sunar.
- Parça üzerinde değişiklik yapmayı kolaylaştırır. Bu tür değişiklikleri program üzerinden küçük bir güncellemeyle gerçekleştirmek mümkündür.
- Hesaplama hatalarını ortadan kaldırır.
- Biten bir işin doğruluğundan şüphe etmeye gerek yoktur. Sistem otomatik şekilde çalıştığı için en yüksek doğruluk değerlerine göre çıktı verir.
CNC Profil İşleme Merkezleri
Bu bağlamda önemli bir konu da CNC profil işleme merkezleridir. Nitekim CNC nedir diye merak edenler, CNC işleme merkezlerini de öğrenmek ister. Kısaca ifade edecek olursak, farklı türden metaller kullanarak CNC profil işleme yapan özel sistemlere CNC işleme merkezi denir. Bu sistemlerin en önemli özelliği, farklı çeşit CNC makinelerini bir arada bulundurmasıdır. Böylelikle işletmeyi farklı makine tedariki ihtiyaçlarından kurtarır. Alüminyum gibi hafif metaller ile PVC profillerini işlemek üzere geliştirilen özel sistemler CNC profil işleme merkezinin temelini oluşturur. Çift istasyon çalışma ilkesine sahip işleme merkezleri ise aynı özellikteki iki makinanın çalışmasına eşit düzeyde imalat kapasitesi sunar. Alüminyum profillerin yanı sıra çelik profiller ve pirinç profiller de bu merkezlerde sıkça karşılaştığımız profillerdir.
CNC profil işleme merkezleri, metal iş parçalarını yüksek hız ve kalitede işleme kapasitesine sahiptir. Bu amaçla servo motor kontrolü ile farklı eksenlerde çalışabilme imkanlarına sahiptir. Bu merkezlerde kesme, delme, kazıma gibi işlemler için özel birtakım programlar mevcuttur. 3 eksenli CNC freze X, Y ve Z eksenlerinde hareket eder. Bu sayede rölyef çıkarma, kabartma yapma gibi işlemlerde başarılı çözümler sunar. CNC makineleri genellikle 3 eksenlidir. Bu özellikleri sayesinde yukarı-aşağı, ileri-geri ve sağa-sola hareket ederler. Ancak bazı durumlarda 3 eksenli çözümler yetersiz kalır. Bu tür durumlarda 4 ve 5 eksenli çözümler devreye girer. Özellikle silindirik veya dönen yüzeylerde işlem yapmak için bu makinelerin sağladığı avantajlar yüksektir. Dolayısıyla CNC nedir diye merak edenler makinelerde eksen çeşitlerine de özellikle dikkat etmeli.
Diğer taraftan, yeni nesil CNC profil işleme merkezlerinde işletmeye verimlilik ve kârlılık sağlayan yüksek teknoloji ürünü çözümler vardır. Kullandığınız CNC sistemi verimlilik ve kârlılık konusunda ihtiyaçlarınızı karşılamıyorsa ürün değişimi yapmanız lehinize sonuçlar doğurur. Bu noktada CNC işleme merkezlerinin maliyetinin yüksek olması sizi caydırmamalı. Çünkü orta ve uzun vadede bu maliyeti çıkarmanız mümkün. Yeni nesil bir CNC profil işleme merkeziyle uzun vadede daha yüksek kârlar elde edebilirsiniz.
CNC Profil İşleme Merkezlerinde Ne Tür İşlemler Yapılabilir?
- Ebatlandırılmış profillerin başlarını alma,
- Pencere kol yeri oluşturma,
- Vida yeri oluşturma,
- Kilit yeri yuvası açma,
- Kertme, delme ve kazıma gibi diğer işlemler.
CNC Panel İşleme Merkezleri
Bu makinelerin en önemli özelliği, her türde metal levhanın kesim, ebatlandırma ve diğer işlemlerini kolayca yapmalarıdır. Metal levhaların yanı sıra kompozit, ahşap veya plastik panellerle ilgili işlemlerde de bu makineler pratik çözümler sağlar. CNC panel işleme amacıyla özel olarak tasarlanmış CNC panel işleme merkezleri farklı tezgah uzunluğuna sahiptir. Bu makineler vakumlu tabla veya freze kafasıyla donatılmış da olabilir. CNC nedir diye merak edenler bu tür farklılıklara hazırlıklı olmalı. Bu makineler arasında en fazla ilgi görenlerinden biri CNC alüminyum kompozit panel ebatlama makinesidir. Panel üretimini hızlandırmanın en etkili yollarından biri ise çift istasyon özelliğinden yararlanmaktır. Çift köprü olarak da bilinen bu özellik, günümüzde birçok CNC panel işleme merkezinde yer almaktadır.
CNC panel işleme merkezlerinde vakum tabla genellikle parçalı bir yapıya sahiptir. Böylelikle küçük parçaları daha hassas şekilde işleme özelliği kazanır. Vakum bölmelerinin her birini ayrı ayrı kontrol etme imkânı vardır. CNC makinelerini programlamada kullanılan g-kodu sayesinde bu tür ihtiyaçlara uygun çözümler geliştirmek mümkündür. Makine üzerinde yer alan otomatik vakum açma ve kapama sistemi, makinenin hız kaybetmeden çalışmasına yardımcı olur. Akıllı tabla sistemi de çalışma hızını artırıcı etki gösterir. Hız ise panelin ebadına ve kalınlığına göre değişir. CNC kontrol panelindeki ayarlamalar, bu gibi durumlarda önemlidir. Aksi takdirde iş süreçleri operatörün inisiyatifine kalır. CNC nedir diye merak edenler bu gibi konuların önemine de dikkat etmeli. Çünkü yanlış kararlar ve iş süreçleri, hız ve verimlilik kaybı riski yaratır.
CNC Panel İşleme Merkezlerinde Hangi Paneller İşlenebilir?
- Alüminyum kompozit paneller,
- Saf alüminyum paneller,
- Çelik kompozit paneller,
- HPL kompakt laminat paneller,
- Akrilik paneller.
CNC Lazer ve Ahşap İşleme Merkezleri
İşleme merkezleri içinde önemli bir diğer kategori de lazer ve ahşap işleme merkezleridir. Bu ürünlerin her türlü sunta, MDF, pleksi, kontraplak ve benzeri yüzeyde kesim ve işleme yapması mümkündür. İşlemlerin ardından yüzeyde düz ve pürüzsüz bir görünüm oluşur. Parçalar montaja hazır şekilde çıkar. Bu ürünlerde ayrıca alüminyum kompozit kesim işlerini yapmak da mümkündür. CNC lazer ve ahşap işleme merkezlerindeki hassas kesim ve işleme özellikleri geleneksel makinelerde yoktur. İyi kalitede bir CNC sistemiyle ahşap kesim ve işleme süreçleri sıfır hatayla sonuçlanır. Aynı zamanda da maliyet avantajı oluşur. Çünkü bu sistemler hata riskini sıfırladığı için malzeme kaybına yol açmaz. Başarılı sonuçlar böylelikle aynı zamanda da uygun maliyet avantajı sağlar.
CNC Lazer ve Ahşap İşleme Merkezlerinde Ne Tür İşlemler Yapılabilir?
- Ahşap modelleme ve kalıp işleri,
- Oyma ve kazıma işleri,
- Her çeşit işlemeli kesimler,
- 3D çizimler,
- Rölyef işlemeler,
- Dolap kapakları,
- MDF membran kapak kesim ve işlemeleri,
- Kapı kesim ve işlemeleri,
- Pleksiglas kesimler.
İhtiyaç Duyduğunuz CNC Makinelerinde Ino Machinery Ayrıcalığı
CNC nedir diye merak edenler için faydalı bilgiler paylaştığımız bu yazımızı küçük bir hatırlatmayla tamamlamak istiyoruz. 2010 yılında kurulan Ino Machinery CNC makineleri alanında ülkemizin sayılı firmalarından biridir. Mümessilliğini yaptığımız markalarla birlikte pek çok sektörde CNC profil işleme makinesi, panel işleme merkezi, metal işleme merkezi gibi ihtiyaçları karşılıyoruz. Bursa Kestel’de hizmet veren fabrikamız, ileri teknolojiden yararlanarak sektörde standartların yükselmesini sağlıyor. CNC makine ve merkezlerde Ino Machinery ayrıcalığından henüz yararlanmadıysanız mutlaka yararlanmanızı tavsiye ederiz. Dilediğiniz CNC makine çözümlerine ulaşmak için Tüm Ürünler sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.